استاندارد اروپایی، گستره جهانی
استاندارد «یورو» چه الزاماتی برای آلایندگی خودرو و کیفیت سوخت دارد؟
برخی از استانداردهای بنزین فعلی اتحادیه اروپا
پیشینه مقررات آلایندگی اتحادیه اروپا به سال ۱۹۷۰ میلادی بازمی‌گردد. در آن سال، کمیسیون اروپا دستورالعمل ۲۲۰/۷۰ را ارائه کرد. این دستورالعمل برای گازهای حاصل از احتراق وسایل نقلیه موتوری تدوین شده بود. از آن زمان تا سال ۲۰۰۶، تعداد زیادی اصلاحیه و متمم به دستورالعمل مذکور افزوده شد. بر اساس اعلام کمیسیون اروپا، طی مدت بیش از ۳۵ سال، بیش از ۲۴ دستورالعمل تدوین شد که همگی مرتبط به دستورالعمل مصوب سال ۱۹۷۰ بودند. مشهورترین این دستورالعمل‌ها که شامل تغییرات نسبتاً عمده در الزامات آلودگی هوا بودند، تحت عنوان «یورو» شناخته می‌شوند. با افزایش تدریجی اصلاحیه‌ها در نهایت در سال ۲۰۰۷ استانداردهای یورو۵ و یورو۶ معرفی و به نوعی جایگزین دستورالعمل‌های قبلی شدند. تاکنون نسخه‌های اصلی استاندارد یورو، به نسخه ۶ رسیده است. استاندارد یورو اکنون از کاربری جهانی برخوردار است و بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران استاندارد یورو را مورد استناد قرار می‌دهند. هرچند اینکه کدام نسخه استاندارد یورو و با کدام دقت و صحت اجرا شود، عملاً به خود کشورها بستگی دارد. برخی کشورها همراه یا بدون استفاده از استاندارد یورو، استانداردهای ملی برای کنترل آلودگی هوا (اعم از آلایندگی خودرو و کیفیت سوخت) تدوین کرده‌اند. برای مثال، در آمریکا استاندارد موسوم به Tier مبنای کار قرار می‌گیرد که تاکنون دو نسخه آن منتشر و اجرایی شده است. نسخه سوم آن از سال ۲۰۱۷ اجرایی خواهد شد.
استاندارد آلایندگی خودرو
استانداردهای یورو تاکنون به نسخه ۶ رسیده‌اند که آخرین نسخه از سال ۲۰۱۴ اجرایی می‌شود. اهم دستورالعمل‌های تدوین‌شده برای آلایندگی در اروپا به شرح ذیل هستند:
یورو۱: در سال ۱۹۹۳ تدوین شده است و در ابتدا برای ماشین‌های مسافری و سپس برای کامیون‌های سبک نیز به‌کار رفت.
یورو۲: این استاندارد در سال ۱۹۹۶ تدوین شد. در ابتدا برای ماشین‌های مسافری و سپس برای موتورسیکلت‌ها نیز به‌کار گرفته شد.
یورو۳: این استاندارد در سال ۲۰۰۰ تدوین شد و نخستین استاندارد فراگیر به شمار می‌رود. یورو۳ شامل تمامی وسایل نقلیه می‌شود و موتورسیکلت‌ها را نیز بعداً شامل شد.
یورو۴: در سال ۲۰۰۵ معرفی شد و کلیه وسایل نقلیه را در‌بر می‌گیرد.
یورو۵: در سال ۲۰۰۸ تدوین شد و کلیه وسایل نقلیه را شامل می‌شود.
یورو۶: در سال ۲۰۱۴ اجرایی می‌شود و تمامی وسایل نقلیه را نیز در‌بر می‌گیرد.
بر اساس آخرین نسخه استانداردها، اکنون تمامی وسایل نقلیه، اعم از مسافری و باری (با حداکثر وزن ۱۲ تن) مشمول مقررات می‌شوند. مقررات مربوط به انتشار گاز مونواکسید کربن برای ماشین‌های دیزلی، سختگیرانه‌تر طراحی شده است. در مقابل، این وسایل امکان انتشار مقدار بیشتری از اکسیدهای نیتروژن را دارند. وسایل نقلیه‌ای که از سوخت‌هایی همچون بنزین، اتانول و دیگر سوخت‌ها استفاده می‌کنند تا استاندارد یورو۴، در انتشار ذرات معلق محدودیت خاصی نداشتند. در استانداردهای یورو۵ و یورو۶، ماشین‌های بنزینی با موتور تزریق مستقیم، برای انتشار ذرات معلق تحت محدودیت‌هایی مشابه وسایل نقلیه دیزلی قرار گرفتند. استانداردهای مصوب سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۵، قوانین سختگیرانه‌تری درباره کیفیت سوخت به همراه داشتند. به عنوان مثال، در استاندارد ۲۰۰۰ حداقل عدد ستان برای سوخت «دیزل» ۵۱ بود. حداکثر گوگرد نیز در سال ۲۰۰۰ معادل ۳۵۰ ppm و در سال ۲۰۰۵ مساوی ۵۰ ppm تعیین شد. برای سوخت «بنزین» نیز محدودیت‌های مشابهی اعمال شد. در سال ۲۰۰۰، حداکثر گوگرد ۱۵۰ ppm بود که در سال ۲۰۰۵ به ۵۰ ppm کاهش یافت. سوخت‌های بدون گوگرد (به عبارت دیگر با مقدار گوگرد کمتر از ۱۰ ppm) از سال ۲۰۰۵ در دسترس بودند و از سال ۲۰۰۹ استفاده از آنها اجباری اعلام شد.
استاندارد کیفیت سوخت
بهبود سیستماتیک کیفیت سوخت در اتحادیه اروپا به تدریج حاصل شده است. این بهبود، موجب شده است بتوان استانداردهای سختگیرانه‌تری برای آلایندگی تدوین کرد. روند مذکور همچنین باعث شده است در سطح کل منطقه اروپا، سوخت‌های بنزین و دیزل با مقدار گوگرد نزدیک به صفر تامین و توزیع شود. نخستین استانداردهای سوخت در سال ۱۹۹۳، داوطلبانه بودند. با وجود این، در تمامی منطقه اروپا مورد ارزیابی قرار می‌گرفتند. سه استاندارد اصلی، کیفیت سوخت در اروپا را پوشش می‌دهند: EN 590 که برای دیزل به کار می‌رود، EN 228 برای بنزین و EN 589 برای گاز مایع مورد استفاده خودروها. استانداردهای اجباری، نخستین بار در سال ۱۹۹۸ معرفی شدند؛ و در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۹ مورد بازنگری قرار گرفتند. این استانداردها دایره وسیعی از خصوصیات سوخت، از میزان گوگرد و سرب تا عدد اکتان (برای بنزین) و ستان (برای گازوئیل) را شامل می‌شود. همان‌طور که اشاره شد، اتحادیه اروپا سال‌هاست گوگرد را از سوخت اتومبیل حذف کرده است. به شکلی مشابه و البته در گستره‌ای جهانی‌تر، سرب نیز از سوخت‌ها حذف شده است.
چشم‌انداز یورو
اتحادیه اروپا علاوه بر استانداردهای مرسوم برای گازوئیل، بنزین و خودرو، چارچوب‌های مدون دیگری برای انتشار گازهای گلخانه‌ای، آلودگی هوا، سوخت‌های زیستی، آلایندگی موتورسیکلت‌ها و کشتی‌ها و آلایندگی سوخت‌هایی دارد که در وسایل نقلیه به‌کار نمی‌روند. برای مثال در بخش گازهای گلخانه‌ای، در سال ۱۹۹۸ توافقنامه‌ای داوطلبانه بین اتحادیه اروپا و خودروسازان اروپا، ژاپن و کره جنوبی منعقد شد و هدف‌گذاری برای کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن صورت گرفت. با دستیابی به هدف توافقی، از سال ۲۰۰۴ برنامه‌های اجباری کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن در دستور کار قرار گرفت. هم‌اکنون در این اتحادیه، نسخه b از استاندارد یورو۵ در حال اجراست. این نسخه در سپتامبر ۲۰۱۱ برای خودروهای جدید و در ژانویه ۲۰۱۳ برای تمامی خودروها به صورت اجباری اعمال می‌شود. اما این پایان کار نیست و از چند ماه دیگر، استاندارد یورو۶ نیز اجرا خواهد شد. مقررات سختگیرانه‌تر استاندارد مذکور در زمینه انتشار اکسیدهای نیتروژن موجب خواهد شد منافع مربوط به سلامتی حدود ۶۰ تا ۹۰ درصد نسبت به استاندارد یورو۵ ارتقا یابد.
استانداردهای آلایندگی یورو برای خودروهای مسافری با سوخت بنزین
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.