با مطرح شدن روابط اقتصادی و به طور خاص همکاری‌های حوزه نفت و گاز با روسیه و چین، فارغ از ارزیابی اصل این روابط، به نظر می‌رسد مروری کوتاه بر برخی حقایق (Facts) درباره روسیه می‌تواند در برهه کنونی واجد اهمیت باشد. این مرور نه از جنبه الگوبرداری صرف، بلکه با هدف بازنگری استراتژیک در مبانی اداره صنعت نفت و گاز کشور از دریچه تصمیمات روسیه به عنوان یک بازیگر کلیدی صنعت نفت و گاز جهان اهمیت می‌یابد. در ادامه چند درس کلیدی را به اختصار مرور می‌کنیم:
تولید حداکثری نفت: استراتژی روسیه در تولید نفت، تولید حداکثری آن (و نه نگهداری منابع نفتی برای نسل‌های آینده) بوده است. براساس آمارهای EIA این کشور با ذخایر نفتی تقریباً نصف ایران (۸۰ میلیارد بشکه)، تقریباً سه برابر ایران (قریب به ۱۱ میلیون بشکه در روز) ظرفیت تولید نفت دارد. از منظر نسبت ذخیره به تولید (Reserve to Production Ratio) آمارهای BP نشان می‌دهد با میزان فعلی تولید و ذخیره، این کشور برای کمتر از ۳۰ سال دیگر نفت دارد. ایران برای دستیابی به این رقم باید روزانه بیش از ۱۵ میلیون بشکه نفت تولید کند که از منظر فنی ممکن به نظر می‌رسد.
نگاه حرفه‌ای به اداره نفت: صنعت نفت و گاز روسیه نسبتاً دولتی و بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت این کشور رزنفت (Rosneft) با ظرفیت تولید بیش از چهار میلیون بشکه در روز است. ۱۹.۷۵ درصد سهام این شرکت را BP و ۱۸.۴۶ درصد را صندوق ثروت ملی قطر در اختیار دارد. گرهارد شرودر (صدراعظم اسبق آلمان)، برنارد لونی و باب دادلی (مدیران عامل فعلی و سابق BP)، فیصل السویدی (رئیس سابق قطرگاز) و حمد رشید المهندی (از مدیران سابق قطرگاز و قطرپترولیوم) برخی از اعضای هیات‌مدیره این شرکت هستند. شرکت در بورس‌های مسکو و لندن لیست شده و ارزش فعلی بازار آن در مسکو حدود ۸۰ میلیارد دلار است.
تولید گاز با محوریت اروپا: حجم ذخایر گاز روسیه کمابیش نزدیک به ایران و تولید گاز این کشور بیش از دو برابر کشورمان است. عمده گاز صادراتی این کشور به اروپا و بخشی نیز به آسیا می‌رود و تعریف چارچوبی پایدار برای صادرات گاز به اروپا (باوجود تنش‌های سیاسی) روسیه را در صدر صنعت گاز جهان قرار داده است. گازپروم (Gazprom) بازیگر اصلی گاز و دومین بازیگر نفت این کشور، و بزرگ‌ترین شرکت گاز جهان به شمار می‌رود. این شرکت با بسیاری از بازیگران کلیدی نفت و گاز جهان همچون Shell انگلستان، OMV اتریش، Winershall Dea آلمان و Engie فرانسه مشارکت‌های استراتژیک داشته است.
نفت‌خام، اهرم تعاملات: روسیه به عنوان یکی از سه تولیدکننده بزرگ نفت دنیا (در کنار عربستان و آمریکا) نفت‌خام را به اهرمی برای تعاملات مبدل ساخته است. ظرفیت پالایشی این کشور در محدوده نصف ظرفیت تولید بوده و این کشور از تبدیل حداکثری نفت‌خام به محصولات پالایش و پتروشیمی پرهیز کرده که برآیند این تصمیم‌ها به روسیه اجازه می‌دهد در بازار جهانی نفت موثر باقی بماند. از سوی دیگر روسیه توانسته در سال‌های اخیر با اتکاء به تولید حداکثری نفت تعاملات مناسبی را در عرصه بین‌المللی برقرار سازد و محوریت کشورهای غیراوپک را در اتحاد اوپک‌پلاس در دست گیرد.