تفاهم در پسابرجام
تفاهمهای نفتی به قرارداد منجر خواهندشد؟
شلامبرژر (Schlumberger)، بزرگترین شرکت ارائهدهنده خدمات نفتی۱ جهان، یکشنبه هفتم آذرماه تفاهمنامهای را با شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب برای مطالعه سه میدان شادگان، پارسی و رگسفید امضا کرد. با در نظر گرفتن این موضوع که یکی از دفاتر مرکزی شرکت شلامبرژر در هیوستون آمریکا قرار دارد، و سهام آن در بورس این کشور معامله میشود، ماجرا بازتاب گستردهای داشت؛ بهویژه آنکه امضای تفاهمنامه چند روز پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا صورت میگرفت. تفاهمنامه با شلامبرژر، تنها رویداد مهم دوران پس از اجرای برجام نبود: درست یک روز پیش از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، موافقتنامه اصولی (Head of Agreement) طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی بین ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکتهای توتال، شرکت ملی نفت چین (CNPC) و پتروپارس به امضا رسید. رهبری این کنسرسیوم را توتال بر عهده دارد؛ شرکتی که یکی از پنج غول بزرگ نفتی دنیا محسوب میشود و حضور فعالی در خاورمیانه و از جمله ایران داشته است. هر دو این دو تفاهمها، طی دوران پس از اجرای برجام امضا شدهاند و به آنها باید فهرست تعداد زیادی تفاهمنامه دیگر را نیز افزود که هیچ یک هنوز به مرحله عقد قرارداد نرسیدهاند؛ اگرچه موضوع و شرکتهای مشارکتکننده در این دو تفاهم به آنها اهمیت ویژهای بخشیدهاند. در گزارش حاضر ضمن بررسی این دو تفاهم، چشمانداز امضای قرارداد و بازگشت غولهای نفتی با نگاهی به فرصتها و تهدیدهای موجود پس از اجرای برجام به تصویر کشیده میشود.