نوشته‌ها

موج دوم کرونا و قیمت نفت

پیش‌بینی قیمت نفت برنت در دو سناریو (با لحاظ احتمال موج دوم کرونا) - منبع: وودمکنزی
پیش‌بینی قیمت نفت برنت در دو سناریو (با لحاظ احتمال موج دوم کرونا) – منبع: وودمکنزی

وودمکنزی در گزارشی به این موضوع پرداخته که موج دوم Lockdown چه تاثیری بر قیمت‌های «واقعی» نفت (یعنی قیمت‌های اسمی تعدیل‌شده با تورم) می‌تواند داشته باشد؟

براساس برآورد وودمکنزی، در شرایط عادی در افق ۲۰۳۰ باید قیمت ۸۶دلاری را شاهد باشیم، ولی در اثر موج دوم Lockdown می‌توان انتظار نفت ۷۰دلاری را داشت.

درس اول اینکه چنین حوادث موثر بر سمت تقاضا چه اثر بلندمدت و پایداری می‌توانند داشته باشند. (این اتفاق معلول افت تقاضای نفت در بلندمدت است.)

درس دوم آنکه قیمت‌های واقعی نفت در بازه میان‌مدت تا بلندمدت (حتی قبل از کرونا) نیز در محدوده حدود ۶۰ دلار بوده‌اند. این البته در سناریوی اصلی است و سناریوهای به مراتب بدبینانه‌تری نیز وجود دارند. در یک توزیع آماری می‌توان گفت قطعاً چولگی نمودار به سمت همین پیش‌بینی‌های بدبینانه است.

دلالت روشن برای کشوری با ذخایر ارزان و فراوان نفت مثل ایران، «تولید حداکثری» است. نه تنها ذخایر زیر زمین باقی مانده‌اند و بخشی از آن در خطر متروک شدن (https://t.me/EconomicsandOil/3210) هستند، بلکه قیمت‌ها نیز چشم‌انداز نومیدکننده‌ای دارند.

آخرین برآوردها از افت تقاضای امسال نفت

برآورد می‌شود امسال تقاضای نفت حدود ۸ تا ۹ میلیون بشکه در روز افت خواهد کرد؛ رقمی کم‌نظیر که کمابیش شش ماه قبل در نتیجه شیوع کرونا مطرح شد و به تدریج افزایش یافت.

سوال اینکه در ماه‌ها و هفته‌های اخیر به طور کلی وضعیت پیش‌بینی‌ها از تقاضای امسال نفت به سمت بدتر شدن (ارقام منفی‌تر) رفته یا بهتر شدن؟ ظاهراً باید گفت بهتر شدن.

پس از چند ماه که برآوردها به سمت ارقام منفی حرکت می‌کردند و حتی سناریوهای افت بیش از ۱۰میلیونی (میانگین امسال) نیز مطرح می‌شد، به طور کلی در هفته‌های اخیر شاهد کمتر شدن برآوردها از افت تقاضای نفت هستیم. آخرین نمونه‌ها را در گزارش‌های اخیر آژانس بین‌المللی انرژی و FGE شاهد بودیم.

برآوردهای جدید از تقاضای نفت، چشم‌انداز قیمت‌ها و ریسک‌ها

برآوردهای جدید ریستادانرژی از پایین‌تر ماندن تقاضای جهانی نفت (حتی پس از احیاء) در مقایسه با برآوردهای قبلی حکایت دارد، چنان‌که در پایان ۲۰۲۱ نیز در نتیجه کرونا، افت تقاضای نفت حداقل پنج میلیون بشکه در روز خواهد بود. باوجوداین، شیب تند احیاء در ماه می و ژوئن امسال به قوت خود باقی است. دلالت این گزاره‌ها چیست؟

شیب تند احیاء در کنار پایبندی اوپک‌پلاس به توافق و افت تولید کانادا و آمریکا (که براساس آمار کپلر به افت شدید رشد موجودی انبارها در ماه می انجامید) موجب رشد قیمت‌ها شد. این رشد بهتر از انتظار بود و اکنون شاهد نفت ۳۵ دلاری هستیم.

چشم‌انداز کم‌رونق آینده یعنی احتمالاً باید میانگین سالانه نفت ۵۰ دلاری را برای ۲۰۲۱ (و شاید ۲۰۲۲) فراموش کرد. تقاضای نفت سال ۲۰۲۱ حدود ۹۸.۱ م‌ب‌در برآورد شده که کمتر از تقاضای نفت ۲۰۱۹ است.

چند ریسک کلیدی می‌تواند تصویر فوق را به هم ریزد:
۱. کشف واکسن و موارد مشابه موثر بر کنترل کرونا
۲. تغییرات تولید نفت در آمریکا، لیبی، ونزوئلا و ایران
۳. توافق جدید اوپک‌پلاس

چرا نفت بهتر از انتظار رشد کرد؟ چشم‌انداز قیمت امسال چیست؟

شاید اگر چند روز قبل کسی می‌پرسید چشم‌انداز کوتاه‌مدت نفت چگونه است، از انتظار نفت قریب به ۲۰ دلاری در هفته گذشته و کنونی می‌گفتیم و اینکه بازگشت توازن تدریجی و به دلیل تداوم پر شدن انبارهای نفتی (Stocks) تاثیر این توازن بر قیمت‌ها اندک خواهد بود. (شاید به دلیل همین دقت پایین پیش‌بینی‌ها به نظر رسد هیچ تخمینی نداشتن بهترین گزینه است. اما در عالم واقع کسب‌وکارها نیازمند پیش‌بینی خواهد بود.)

هفته گذشته با انتشار گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی، اداره اطلاعات انرژی آمریکا و اوپک، قیمت‌ها رشد کم‌نظیری را تجربه کردند و نفت عملاً در سطح بالای ۳۰ تثبیت شد. سوال اینکه چرا نفت بهتر از انتظار رشد کرد؟ در اینجا اهم موارد را به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی می‌آوریم.
۱. بهبود تقاضای جهانی در نتیجه کاهش تدریجی محدودیت‌های مرتبط با کرونا که باعث شد آژانس افت تقاضای جهانی امسال را ۷۰۰هزار بشکه در روز تصحیح کند.
۲. پایبندی بالای اوپک‌پلاس به اجراء توافق و انجام تعهدات بیشتر از سوی عربستان و کشورهای هم‌پیمان
۳. افت طبیعی تولید نفت در خارج از اتحاد اوپک‌پلاس با محوریت کانادا و آمریکا در نتیجه افت قیمت‌ها
۴. تاثیر برآیند موارد فوق بر انبارهای نفتی (Stocks)

اکنون به نظر می‌رسد امسال بازار قطعاً نفت ۴۰ دلاری را خواهد دید و ای بسا قیمت میانگین ۴۵ دلاری در فصل پاییز دور از ذهن نباشد. برای سال جاری میلادی، EIA میانگین ۳۴.۱ دلاری و FGE میانگین ۳۶.۳دلاری را پیش‌بینی کرده‌اند. نگارنده مطابق پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته در سه گزارش کرونا کماکان انتظار میانگین نفت ۳۰ تا ۳۵دلاری را برای سال ۲۰۲۰ دارد.

چنانچه نیازمند پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت قیمت نفت هستید، بهتر است با تواتر بیشتری تحلیل‌ها را دنبال کنید؛ چون هنوز هیچ فرمول جادویی برای پیش‌بینی قیمت نفت کشف نشده و اگر چنین می‌شد، اکنون کاشف آن میلیاردر بود!