از نفت تقطیری تا بنزین بدون سرب

در سال ۱۹۱۵، سیلوانوس بوسر (سمت چپ) در کنار یک دستگاه پمپ بنزین، روبروی یک فروشگاه اتومبیل «فورد» ایستاده است. در سمت راست تصویر، خودروی «فورد مدل تی» به چشم می‌خورد که نخستین اتومبیلی است که توانست به مدد تولید انبوه و قیمت نسبتاً ارزان، به صورت فراگیر بازار مصرف طبقه متوسط را تسخیر کند؛ چنانکه در ۱۹۱۸ نیمی از کل اتومبیل‌های موجود در آمریکا را «فورد مدل تی» تشکیل می‌داد. اختراع پمپ‌بنزین و ابتکار تولید انبوه ماشین، دو علت اصلی رشد مصرف بنزین به شمار می‌روند.

ساعت چهار صبح یک روز سرد زمستانی در سال ۱۸۸۵ میلادی، فروشنده‌ای در شهر فورت‌وین ایالت ایندیانا در آمریکا، مثل هر روز صبح از خواب بیدار شد تا برای رفتن به سر کار حاضر شود.۱ در حین آماده‌ شدن به صرافت افتاد تا مقداری آب برای نیاز روزمره همسرش فراهم کند. به سر چاه آب رفت تا با سطل، مقداری آب از آن بیرون بکشد. سرمای هوا، مه و ذرات آب را روی طناب منجمد کرده بود که همین موجب شده بود بالا کشیدن سطل، از همیشه دشوارتر باشد. این اولین بار نبود که «سیلوانوس» جوان با چنین پدیده‌ای مواجه می‌شد. هوای فورت‌وین در زمستان، اغلب بسیار سرد می‌شد و به چند درجه زیر صفر می‌رسید؛ که برای انجماد آب کافی بود. این بار اما، دشواری برداشت آب، ذهن سیلوانوس را بیش از همیشه به خود مشغول کرده بود. در مسیر رفتن به سر کار، ایده‌ای در ذهن سیلوانوس ۲۹‌ساله شکل گرفت: دستگاهی که بتواند با هر بار حرکت، یک سطل آب از چاه بیرون بیاورد. به کمک برادرش، این طرح را با یک مدل‌ساز در میان گذاشت و تنها جوابی که گرفت این بود که با توجه به عمق چاه، فشار بسیار زیادی برای آوردن آب به سطح مورد نیاز است و امکان تامین چنین فشاری هم وجود ندارد؛ لذا ایده به طور کلی منتفی شد. اما چند روز بعد، ایده سیلوانوس شکل جدیدی به خود گرفت: چرا این پمپ را برای نفت استفاده نکنیم؟ مخزن نفت می‌تواند در زیرزمین مغازه قرار گیرد و با هر بار استفاده از پمپ، مقدار مشخصی نفت را از طریق یک لوله به بشکه نفت بریزد. پافشاری سیلوانوس بر ایده جدید، موثر واقع شد و چند ماه بعد، در ۵ سپتامبر ۱۸۸۵، مصادف با ۱۴ شهریور ۱۲۶۴، اولین دستگاه پمپ بنزین توسط «سیلوانوس فریلاو بوسر» به جهان معرفی شد. در استرالیا و نیوزیلند، عبارت «بوسر» به عنوان معادلی برای کلمه پمپ بنزین وجود دارد که البته امروزه این واژه مهجور و غیر‌متداول به شمار می‌رود؛ درست بر‌خلاف اختراع بوسر که صنعت بنزین را در جهان متحول کرد.
ادامه مطلب …