نفت، شاه و نخست‌وزیر
ایرانیان از نفت چه می‌خواهند؟
رضاخان قرارداد دارسی را یک‌طرفه لغو کرد
«لباس کار جان‌محمد کمی گشاد است. آبی تند است، اما از چربی و روغن، سیاهی می‌زند. امروز نوار سفیدی رو سینه جان‌محمد است به پهنا و درازی دو انگشت. تا دیروز این نوار سفید رو سینه‌اش نبود. انگار که چیزهایی هم رو نوار نوشته شده… از جلویش رد می‌شوم و به او سلام می‌کنم». روی نوار نوشته شده «صنعت نفت باید ملی شود». اینها، توصیفات خالد، شخصیت اول رمان «همسایه‌ها» درباره یکی از فعالان کارگری در زمان ملی شدن نفت است؛ توصیفی که به تدریج در کل داستان ادامه می‌یابد و تمام ویژگی‌های یک فعال کارگری در سال‌های ملی شدن نفت را یکجا دارد: لباس کاری که روغنی است، دیدگاه‌های استقلال‌طلبانه و ناسیونالیستی، گرایش‌های چپ و صحبت از نفت ملی.