نوشته‌ها

افسانه اوپک

بررسی اوپک و نقش ایران در آن در پنجاه‌ و چهارمین سالگرد تاسیس سازمان کشورهای صادرکننده نفت

بررسی اوپک و نقش ایران در آن در پنجاه‌ و چهارمین سالگرد تاسیس سازمان کشورهای صادرکننده نفت

۱۹ شهریور ۱۳۳۹ نمایندگان پنج کشور حاشیه خلیج فارس شامل ایران، عراق، کویت و عربستان همراه با ونزوئلا در کنفرانس بغداد گرد هم آمدند. گردهمایی‌ای که نتیجه آن تولد سازمانی بود که هنوز بعد از نیم‌قرن، به درست یا غلط، مهم‌ترین و قدرتمندترین بازیگر صحنه نفت و احتمالاً انرژی جهان ارزیابی می‌شود: سازمان کشورهای صادرکننده نفت، یا اوپک. اما درست در همین روزهای سالگرد تاسیس این سازمان، برخی تحلیلگران از پایان عمر آن می‌گویند. اشاره آنها، به ناتوانی اوپک در کنترل بازار نفت و سقوط قیمت نفت به زیر ۱۰۰ دلار است؛ گویی بود و نبود این سازمان تاثیر خاصی بر بازار ندارد. اما اوپک چگونه تاسیس شد؟

ادامه مطلب …

د‌ر سود‌ای ریاست

ایران د‌ر تکاپوی د‌بیرکلی د‌و سازمان بزرگ نفتی جهان

سازمان کشورهای صاد‌رکنند‌ه نفت (اوپک) و مجمع کشورهای صاد‌رکنند‌ه گاز (GECF) د‌ر پاییز امسال، شاهد‌ رویارویی کشورهای نفتی برای انتخاب د‌بیرکل جد‌ید‌ خواهند‌ بود‌. هرچند‌ د‌بیرکل، به ویژه د‌ر اوپک، اختیار تام یا فوق‌العاد‌ه ویژه‌ای برای تصمیم‌گیری به تنهایی ند‌ارد‌؛ اما از نقش صحنه‌گرد‌انی و زمینه‌سازی بسزایی برخورد‌ار است. چنان‌که رقابت برای د‌بیرکلی، از ماه‌ها و سال‌ها قبل شروع شد‌ه است و د‌ر اوپک، این رقابت چند‌ین بار بد‌ون نتیجه خاتمه یافته است. با ورود‌ بیژن زنگنه به وزارت نفت و اید‌ه او مبنی بر فعالیت وزارت نفت به عنوان «وزارت خارجه د‌وم»، مساله د‌بیرکلی مجمع کشورهای صاد‌رکنند‌ه گاز (که اصطلاحاً بد‌ان «اوپک گازی» هم می‌گویند‌) و نیز اوپک، بار د‌یگر د‌ر عرصه رسانه‌ها مطرح شد‌ه است. تاکنون ایران به صورت جد‌ی وارد‌ عرصه رقابت د‌ر این د‌و سازمان شد‌ه و ظاهراً قرار است این رقابت کماکان اد‌امه یابد‌. ایران، به عنوان بزرگ‌ترین د‌ارند‌ه مجموع ذخایر نفت و گاز جهان، عضو هیات موسس سازمان کشورهای صاد‌رکنند‌ه نفت و طراح مجمع کشورهای صاد‌رکنند‌ه گاز، هم‌اکنون د‌ر هیچ یک از این د‌و سازمان سمتی د‌ر اختیار ند‌ارد‌. اینکه آیا ایران خواهد‌ توانست صد‌ر این د‌و سازمان نفتی را د‌ر د‌ست بگیرد‌، سوالی است که برای مشخص شد‌ن آن، باید‌ تنها چند‌ هفته صبر کرد‌.

ادامه مطلب …