چگونه کاهش قیمت نفت، کارگران آمریکایی را منتفع می‌کند؟

دیان کاردول و نلسون دی شوارتز / نیویورک‌تایمز

تصویری از شهر بلفاست در ایالت مین. دفتر انرژی فرماندار تخمین می‌زند در صورت پایین باقی ماندن قیمت نفت، به طور متوسط هر خانواده سه هزار دلار صرفه‌جویی خواهد کرد.

نگرانی وال‌استریت درباره اثرات منفی کاهش قیمت نفت بر تامین‌کنندگان انرژی ممکن است رو به فزونی باشد، ولی سقوط شدید قیمت نفت می‌تواند منافع قابل‌توجهی را برای خانواده‌های طبقه کارگر آمریکا و بازنشستگانی که تا حد زیادی از ثمره احیای اقتصادی ۵.۵ساله محروم بوده‌اند، به همراه آورد. در هفته دوم ژانویه، اداره فدرال اطلاعات انرژی آمریکا تخمین زد خانوارهای آمریکایی به دلیل کاهش قیمت بنزین، می‌توانند در سال جاری ۷۵۰ دلار در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنند. این رقم، ۲۰۰ دلار بیش از آن چیزی است که کارشناسان اقتصادی در یک ماه پیش از آن برآورد کرده بودند. مردمی که به نفت کوره برای مصارف خانگی و پروپان برای گرم کردن منازل خود وابسته هستند، از جمله میلیون‌ها‌نفری که در شمال شرقی و غرب میانه آمریکا این‌گونه خانه‌های خود را گرم می‌کنند، از ۷۵۰ دلار صرفه‌جویی بیشتر در این زمستان بهره‌مند می‌شوند.
گای برگر، اقتصاددان آمریکایی در RBS می‌گوید: «این [کاهش قیمت] احتمالاً اثر زیادی بر ۱۰ درصد بالای خانوارها ندارد؛ اما اگر شما ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار دلار در سال درآمد به دست می‌آورید و شغل‌تان با رانندگی در ارتباط است، تغییر مهمی ایجاد می‌شود. به لحاظ مفهومی، این درست در نقطه مقابل رشد بازار سهام قرار دارد که تمرکز آن بر اقشار بالاست.»

ادامه مطلب …

با وجود عرضه بنزین با استاندارد یورو۴، ابهام در عرضه و قیمت‌گذاری آن همچنان پابرجاست

بنزین یورو۴ هم عرضه شد و این سوخت حیاتی، صدر اخبار را رها نکرد. در حالی که به نظر می‌رسید پس از ماجرای هدفمندسازی، عرضه بنزین با اکتان‌افزای تولیدی در شرکت‌های پتروشیمی و کیفیت پایین بنزین داخلی برای مدتی مسائل مربوط به بنزین کمتر راه به فضای مباحث عمومی کشور پیدا کنند، سیاستگذاری در این زمینه هنوز با سوالات متعدد مواجه است: آیا قیمت بنزین در سال آینده افزایش خواهد یافت و اگر آری، تا چه میزان؟ آیا سهمیه‌های بنزین تغییر خواهند کرد؟ آیا بنزین تک‌نرخی خواهد شد؟ آیا مالیاتی بر مصرف بنزین در کلان‌شهرها وضع خواهد شد؟ آیا تولید بنزین در پتروشیمی‌ها به طور کامل متوقف می‌شود؟ آیا اصلاً آلودگی هوا ارتباطی با بنزین تولیدی در پتروشیمی‌ها داشت؟ این سوالات و به طور کلی انبوه ابهامات از این دست، همزمان با نزدیک شدن به پایان سال که مباحثی از قبیل بودجه سال ۱۳۹۳ و افزایش مصرف سوخت در تعطیلات پیش‌رو را نیز به همراه می‌آورد، اصلی‌ترین چالش‌هایی به شمار می‌روند که سیاستگذاران بنزین در ماه‌های پیش‌رو با آن مواجه هستند.

ادامه مطلب …

نگاهی به تصمیمات بنزینی سال‌های اخیر دولت و مجلس

هشتم آذرماه ۱۳۷۷، وقتی سیدمحمد خاتمی دومین لایحه بودجه خود را تقدیم مجلس پنجم کرد، از تصمیمی پرده‌برداری شد که اجرایی کردن آن، یکی از اصلی‌ترین پاشنه آشیل‌های اقتصاد ایران تاکنون به شمار می‌رود: «قیمت بنزین.» پیشنهاد دولت هفتم این بود که «برای مصارف بیش از حد متعارف، قیمت بنزین افزایش پیدا کند.» در حالی که خاتمی انگیزه اصلی افزایش را «نه کسب درآمد برای دولت، بلکه اصلاح ساختار اقتصاد، صیانت از منابع کشور، جلوگیری از تخریب محیط زیست و از بین بردن انگیزه‌های سودجویانه در انتقال بنزین به خارج کشور» اعلام می‌کرد، همهمه و سر و صدا در مجلس به پا شد و خیلی زود کاشف به عمل آمد این تصمیم بنزینی خاتمی، از سد مجلس عبور نخواهد کرد. امروزه، شاید اینکه مجلس پنجم و متعاقباً هفتم از افزایش قیمت بنزین جلوگیری کردند، چندان عجیب به نظر نرسد؛ اما اجرایی شدن سیاست‌های افزایش قیمت و سهمیه‌بندی چند سال بعد از این مخالفت‌ها، حکایتی است که احتمالاً به این زودی‌ها کهنه نخواهد شد.

ادامه مطلب …

از نفت تقطیری تا بنزین بدون سرب

در سال ۱۹۱۵، سیلوانوس بوسر (سمت چپ) در کنار یک دستگاه پمپ بنزین، روبروی یک فروشگاه اتومبیل «فورد» ایستاده است. در سمت راست تصویر، خودروی «فورد مدل تی» به چشم می‌خورد که نخستین اتومبیلی است که توانست به مدد تولید انبوه و قیمت نسبتاً ارزان، به صورت فراگیر بازار مصرف طبقه متوسط را تسخیر کند؛ چنانکه در ۱۹۱۸ نیمی از کل اتومبیل‌های موجود در آمریکا را «فورد مدل تی» تشکیل می‌داد. اختراع پمپ‌بنزین و ابتکار تولید انبوه ماشین، دو علت اصلی رشد مصرف بنزین به شمار می‌روند.

ساعت چهار صبح یک روز سرد زمستانی در سال ۱۸۸۵ میلادی، فروشنده‌ای در شهر فورت‌وین ایالت ایندیانا در آمریکا، مثل هر روز صبح از خواب بیدار شد تا برای رفتن به سر کار حاضر شود.۱ در حین آماده‌ شدن به صرافت افتاد تا مقداری آب برای نیاز روزمره همسرش فراهم کند. به سر چاه آب رفت تا با سطل، مقداری آب از آن بیرون بکشد. سرمای هوا، مه و ذرات آب را روی طناب منجمد کرده بود که همین موجب شده بود بالا کشیدن سطل، از همیشه دشوارتر باشد. این اولین بار نبود که «سیلوانوس» جوان با چنین پدیده‌ای مواجه می‌شد. هوای فورت‌وین در زمستان، اغلب بسیار سرد می‌شد و به چند درجه زیر صفر می‌رسید؛ که برای انجماد آب کافی بود. این بار اما، دشواری برداشت آب، ذهن سیلوانوس را بیش از همیشه به خود مشغول کرده بود. در مسیر رفتن به سر کار، ایده‌ای در ذهن سیلوانوس ۲۹‌ساله شکل گرفت: دستگاهی که بتواند با هر بار حرکت، یک سطل آب از چاه بیرون بیاورد. به کمک برادرش، این طرح را با یک مدل‌ساز در میان گذاشت و تنها جوابی که گرفت این بود که با توجه به عمق چاه، فشار بسیار زیادی برای آوردن آب به سطح مورد نیاز است و امکان تامین چنین فشاری هم وجود ندارد؛ لذا ایده به طور کلی منتفی شد. اما چند روز بعد، ایده سیلوانوس شکل جدیدی به خود گرفت: چرا این پمپ را برای نفت استفاده نکنیم؟ مخزن نفت می‌تواند در زیرزمین مغازه قرار گیرد و با هر بار استفاده از پمپ، مقدار مشخصی نفت را از طریق یک لوله به بشکه نفت بریزد. پافشاری سیلوانوس بر ایده جدید، موثر واقع شد و چند ماه بعد، در ۵ سپتامبر ۱۸۸۵، مصادف با ۱۴ شهریور ۱۲۶۴، اولین دستگاه پمپ بنزین توسط «سیلوانوس فریلاو بوسر» به جهان معرفی شد. در استرالیا و نیوزیلند، عبارت «بوسر» به عنوان معادلی برای کلمه پمپ بنزین وجود دارد که البته امروزه این واژه مهجور و غیر‌متداول به شمار می‌رود؛ درست بر‌خلاف اختراع بوسر که صنعت بنزین را در جهان متحول کرد.
ادامه مطلب …